Sadece Allah-ü Teâlâ'nın zâtına mahsus olan, yaratıklarından herhangi birine verilmesi câiz ve mümkün olmayan sıfatlardır.
Allah'ın(cc) zâti sıfatları şunlardır;
1. Vücûd; "Var olmak" demektir. Allah(cc) vardır, varlığı başkasından değil, zâtının gereğidir, varlığı zorunludur. Vücûdun zıddı olan yokluk Allah(cc) hakkında düşünülemez.
2. Kıdem; "Ezelî olmak, başlangıcı olmamak" demektir. Allah(cc)'ın var olmadığı bir zaman düşünülemez. Çünkü zaman denilen şeyi de O(cc) yaratmıştır. Ne kadar geriye gidersek gidelim O'nun(cc) var olmadığı bir zaman düşünülemez, bulunamaz.
Allah(cc) sonradan meydana gelmiş varlık değildir. Ezelîdir. Kıdem sıfatının zıddı olan sonradan olma Allah(cc) hakkında düşünülemez.
3. Beka; "Varlığının sonu olmamak, ebedî olmak" demektir. Allah'ın(cc) sonu yoktur. Ezelî olanın ebedî olması da zorunludur. Bekanın zıddı olan sonu olmak (fenâ) Allah(cc) hakkında düşünülemez.
Ne kadar ileriye gidilirse gidilsin, Allah'ın(cc) olmayacağı bir an düşünülemez. "O, ilktir, sondur..." (el-Hadîd 57/3), "...Allah'ın zâtından başka her şey yok olucudur..." (el-Kasas 28/88).
4. Muhâlefetün li'l-havâdis. "Sonradan olan şeylere benzememek" demektir. Allah'tan(cc) başka her varlık sonradan olmuştur. Allah(cc), sonradan olan şeylerin hiçbirine hiçbir yönden benzemez.
Bu sıfatın zıddı olan, sonradan olana benzemek ve denklik Allah(cc) hakkında düşünülemez. Kur'an'da şöyle buyurulur: "...O'nun (benzeri olmak şöyle dursun) benzeri gibisi (dahi) yoktur..." (eş-Şûrâ 42/11).
5. Vahdâniyyet. "Allah-ü Teâlâ'nın zâtında, sıfatlarında ve fiillerinde bir ve tek olması, eşi, benzeri ve ortağının bulunmaması" demektir.
Vahdâniyyetin zıddı olan birden fazla olmak , eşi ve ortağı bulunmak, Allah(cc) hakkında düşünülmesi imkânsız olan sıfatlardandır. İslâm'a göre Allah'tan(cc) başka ilâh, yaratıcı, tapılacak, sığınılacak, hüküm ve otorite sahibi bir başka varlık yoktur.
İhlâs ve Kâfirûn sûreleri ile Kur'an'ın pek çok âyeti Allah'ın(cc) tek ve eşsizliğini ortaya koyarken, şirki reddeder. (Enbiyâ sûresi 21/22; İsrâ sûresi 17/42; Zümer sûresi 39/4).
6. Kıyâm bi-nefsihî. "Varlığı kendiliğinden olmak, var olmak için bir başka varlığa ihtiyaç duymamak" demektir. Allah(cc) kendiliğinden vardır. Var olmak için bir yaratıcıya, bir yere, bir zamana, bir sebebe muhtaç değildir. Başkasına muhtaç olmak, Allah(cc) hakkında düşünülemez.
Kur'ân-ı Kerîm'de bu sıfatla ilgili olarak şöyle buyurulur: "De ki: O Allah birdir. O, sameddir (başkasına ihtiyaç duymayandır)..." (İhlâs sûresi 112/1-2), "Ey insanlar, Allah'a muhtaç olan sizlersiniz. Zengin ve övülmeye lâyık olan ancak O'dur" (Fâtır sûresi 35/15).
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder